خرمآباد؛ شهری متعلق به یک قوم
دکتر کیانوش زهراکار
این مطلب در شماره ی دویست و هشتاد و پنج نشریه سیمره منتشر گردیده است
خرم آباد شهری به قدمت تاریخ نوع بشر،پایتخت جهان در دوران پارینه سنگی ، به جامانده از تمدن عیلامیان و ساسانیان، و پایتخت اتابکان و والیان لُر است. شهری دره ای باچشم اندازهای زیبای کوهستانی، محصور در کوهها ی سر به فلک کشیده ، دارای تنوع فوق العاده آب و هوایی با چشمههای فراوان و جاذبههای کمنظیر گردشگری .
به ویژگی های فوق الذکر، موارد زیاد دیگری هم میتوان افزود ولی در این بحث فقط به یک مورد پرداخته میشود و آن اینکه خرم آباد بزرگترین شهر لُرنشین ایران است.تاریخ خرم آباد تاریخ قوم لُر است و جزء محدود شهرهای دارای هویت تثبیت شده و تاریخی قومی در ایران است.هر جا سخن از قوم لُر است بیدرنگ پای خرم آباد هم به میان می آید. از لحاظ برخورداری از هویت قومی مشخص،خرم آباد هم وزن و هم رده ی شهرهایی چون تبریز،سنندج و زاهدان است.در همه جای دنیا شهر های دارای هویت قومی شهرهای ویژه ای بوده و در جذب اعتبارات عمرانی،صنعتی و گردشگری از جایگاه خاصی برخوردارند.علت این اولویت قایل شدن این است که این شهرها جامعه فرهنگی و قومی زیادی را که گاه به صد یا هزار برابر جمعیت ساکن در آن می رسد را تحت لوای نام و تاریخ خود دارند.اما آیا در مورد خرم آبادی که نه متعلق به چهارصد هزار خرم آبادی بلکه به میلیونها لُرتبار تعلق دارد چنین چیزی صادق است.خرم آبادی که نه در قیاس با شهرهای هم وزن خود بلکه در قیاس با شهرهای کوچک استانی که خود از امتیاز مرکز بودن آن برخوردار است از نواقص و محرومیتهای زیادی در رنج است.مصداق آن برخورداری شهرهای کوچکی مثل الشتر و دورود از پایانه های مسافربری برون شهری و استانی و عدم برخورداری خرم آباد از این مورد یا برخورداری بروجرد از هتل چهار ستاره و رویا بودن آن برای خرم آباد است.مواردی که در صورت در نظر گرفتن جایگاه سیاسی،جمعیتی،تاریخی و قومی خرم آباد قاعدتاً مواردی ناچیز و قابل حل در اسرع وقت بود و البته نمونه های فراوان دگر.
به نظر میرسد که مسئولان استانی ونمایندگان مردم خرم آباد و استان لُرستان علاوه بر توجه ویژه خود به هویت قومی خرم آباد ،باید با اذعان به هویت قومی این شهر،برای آن جایگاهی ملی و مرکز گرا دست و پا کرده و از این طریق راه را برای جذب اعتبارات عمرانی،صنعتی و گردشگری بیشتر فراهم آورند و با توسعه تحولی آن بر اعتبار قوم بزرگ و البته مورد هجمه فرهنگی قرار گرفته لُر که دارای وسعتی از عراق تا شیراز و از اراک ، همدان و اصفهان تا کرانه های خلیج فارس است،بیفزایند.